Sint Marie

1584, 1832, 1850

Terug naar overzicht

Fort Sint-Marie op linker oever werd in 1584 samen met Fort Sint-Filips gebouwd door Alexander Farnese om Antwerpen te belegeren. Tussen deze forten werd de schipbrug aangelegd die de scheepvaart over de Schelde blokkeerde en zo ook de bevoorrading van de stad. Sint-Marie speelde ook een belangrijke rol in de Slag bij Kallo (1638) en behoorde tot de Liniedijk negenjarige oorlog (1688-1697). Het fort groeide verder uit tot een polygonaal complex met zes bastions en dubbele omgrachting. Er kwamen ook twee haventjes: één in het fort en één ten zuidoosten ervan. Omdat de ondergrond veel veen bevatte groef men middenin het fort een vijver om aarde te winnen voor de wallen. Aanpassingen in 1832 en later zorgden voor een steeds veranderend aanzicht. In 1870, na de Frans-Duitse oorlog, voldeed de linkeroeververdediging niet meer en besloot men tot de oprichting van een Verschanst Kamp Linkeroever. Tussen Sint-Marie en het nieuwe fort Zwijndrecht werd de Defensieve Dijk aangelegd, als waterkering van het inundatiegebied van de Melselepolder. Sint-Marie kreeg nadien nog een onderwaterbatterij voor torpedo’s. Vanaf 1961 is het fort een basis van de Belgische zeemacht, ook de middelbare school voor scheepvaart is er gevestigd.


Klik hier voor een te downloaden pdf over de scheldforten.

Ondanks de vele aanpassingen en nieuwbouw bleef de basisstructuur behouden, met dubbele gracht, centrale vijver, onderwaterbatterij en gekazemateerde batterij. Ook de defensieve dijk met gracht is bewaard, maar kent geen directe verbinding met het fort.

 

Het fort is gelegen nabij het dorpje Kallo (Beveren) en aan landzijde goed herkenbaar door de bewaarde wallen en fortgracht. Aan de kant van de Schelde verdween de omwalling door de aanleg van een jachthaven.

 

Het fort kan bezocht worden tijdens de Open Deurdagen van de school (KTA-Zwijndrecht – Cenflumarin) of op aanvraag. Rond de fortgracht wandelen of rijden is niet mogelijk.