Het laatste nieuws

Lezing ‘De bedijkingen die hebben plaats gevonden in de voormalige Zuudzee ten zuiden van de lijn Oostburg-IJzendijke’ door Bas Chamuleau

Lezing op vrijdag 8 oktober 2021

“Tijdens mijn onderzoeken voor het opstellen van de Dijkenkaart van Zeeland werd mijn aandacht getrokken door het gebied ten zuiden van de lijn IJzendijke – Oostburg. We weten dat het aanleggen van polderdijken niet altijd een groot succes was. Naast de vele geslaagde inpolderingen zijn ook delen van Zeeland voor altijd onder water verdwenen. Maar het gebied waar ik het nu over wil hebben is bijzonder, omdat het ver van de kust is gelegen en toch vele overstromingen heeft doorstaan, om daarna telkens weer op te krabbelen.
De bijzondere geschiedenis van dit gebied wil ik in deze lezing onder uw aandacht brengen.
Het gebied gelegen tussen IJzendijke en de zandruggen over de Belgische grens was ooit een veenkolonie. Het veen dat zich hier had gevormd was, in tegenstelling tot elders in Zeeland, nooit overstroomd geweest met zeewater. Dit veen was daardoor zeer geschikt voor brandstof in haarden en ovens. Geleidelijk aan werd dit veen afgegraven. Hiervoor werd het veengebied in delen in concessie uitgegeven. Er werden afwateringskanalen gegraven en (veen-)dijken/transportwegen aangelegd. Deze gaven het gebied een bijzonder ruimtelijke structuur, zoals we  dat ook elders in veenwingebieden nog kunnen terug zien.
Vele overstromingen hebben dit gebied vanaf 1375 geteisterd. Of dit al niet genoeg was, werden tijdens de 80 jarige oorlog tot tweemaal toe de dijken doorgestoken. Vele jaren stond het gebied onder water. Getijdenstromen schuurden er geulen in uit. Het oorspronkelijke veengebied werd daardoor volledig onherkenbaar. Telkens werd na overstroming het gebied geleidelijk aan opnieuw ingepolderd.
Als we nu naar de nog aanwezige polderdijken kijken, zien we daarvan alleen nog enkele fragmenten. Vele dijken zijn in de loop van de tijd afgegraven. Toch is door het nog aanwezige reliëf in het huidige landschap iets terug te vinden. Met namen door de niveau verschillen tussen voormalige polders en waterlopen zijn verdwenen dijktracés te herleiden.
Aan de hand van schriftelijke bronnen en historische kaarten, aangevuld met onze moderne middelen is een reconstructie van de oudste bedijkingen mogelijk geworden. Het gebied is in cultuurhistorische zin zeer waardevol, omdat hier, vanuit een veenkolonie, de strijd tegen het water is gevoerd zoals we dat elders in Zeeland niet kennen.” Bas Chamuleau


Vrijdag 8 oktober 2021

Aanvang: 19.30 uur
Toegang: € 8,00 p.p., inclusief koffie en een drankje
Reserveren tot 2 dagen voor datum lezing


De lezingen wordt gegeven in:
Jeugdgebouw, Koninginnestraat 3, IJzendijke


Organisatie

Museum Het Bolwerk
0117-301200
museuminfo@zeelandnet.nl




De Staats-Spaanse Linies, monumenten van conflicten en cultuur

Op vrijdag 10 september 2021 geeft Jan Kuipers de lezing 'De Staats-Spaanse Linies, monumenten van conflicten en cultuur'.

De voordracht richt zich op de historische gebeurtenissen die hebben bijgedragen aan het ontstaan van de Staats-Spaanse Linies. Het zwaartepunt ligt hierbij op de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648), maar ook de Spaanse en Oostenrijkse Successieoorlog in de achttiende eeuw komen aan bod. Het opwerpen van de Moffenschans bij Terneuzen wordt beschouwd als de eerste fortificatie van de Staats-Spaanse Linies. Van deze schans is nu niets meer terug te vinden in tegenstelling tot de vele forten, linies, schansen en vestingstadjes aan weerszijden van de grens tussen Zeeuws-Vlaanderen en België. Niet alleen de bouwkundige aspecten van de verdedigingswerken, maar ook de volksverhalen en anekdotes over de linies worden belicht.

Reserveren voor bezoek aan Museum Het Bolwerk

Vanzelfsprekend houden bestuur en medewerkers van Museum Het Bolwerk zich aan de landelijk voorgeschreven coronaregels. Dit houdt in dat voor een bezoek aan het museum reserveren momenteel noodzakelijk is. Wij adviseren u dringend om tijdens uw bezoek aan ons museum een mondkapje te dragen.

De rondgang door het museum start met een introductiefilm over de Staats-Spaanse Linies en bezichtiging van de wisseltentoonstelling over de vestingbouwer Simon Stevin.

De expositie ‘Switchback – 75 jaar bevrijding’ is in het kader van de landelijke viering ook dit jaar nog te zien.

In samenwerking met de stad Damme (B) en de gemeente Sluis is de tentoonstelling ‘Bastions zonder grenzen’ samengesteld. Schansen, forten en linies en ook de bouwers ervan komen aan bod.

Het Kenniscentrum Staats-Spaanse Linies heeft een ware gedaantewisseling ondergaan en biedt de geïnteresseerde bezoeker de mogelijkheid boeken te lezen en kaarten te bestuderen. Ook hiervoor moet op dit moment van tevoren een afspraak worden gemaakt.



Rondleidingen vanaf 1 juli 2020

Groepsrondleiding door IJzendijke onder leiding van gids

Vanaf 1 juli is het weer mogelijk om een rondleiding door IJzendijke te maken onder leiding van een gids. Rekening houdend met de verplichte 1,5 meter afstand kan de groep niet groter zijn dan 9 personen. De prijs voor de rondleiding is € 30. Aansluitend kan een bezoek worden gebracht aan Museum Het Bolwerk. De toegangsprijs is € 4,50 per persoon (voor houders van de museumkaart is de toegang gratis). Ook binnen het museum geldt de 1,5 meter afstand tussen bezoekers die niet tot hetzelfde huishouden behoren. Deze rondleiding is te boeken via museuminfo@zeelandnet.nl of tijdens de openingsuren via 0117-301200.

 

 

Privérondleiding door het museum

Vanaf 1 juli is het mogelijk om een privérondleiding te boeken door Museum Het Bolwerk. Voor de privérondleiding geldt een maximum van vier personen. Een gids neemt u mee langs de vaste collectie van het museum en de drie wisseltentoonstellingen en vertelt u boeiende achtergrondverhalen.  De prijs voor deze rondleiding is € 30 naast de toegangsprijs van € 4,50 per persoon (voor houders van de museumkaart is de toegang gratis). Voor bezoekers die niet tot hetzelfde huishouden behoren geldt binnen het museum de 1,5 meter afstand maatregel. Deze rondleiding is te boeken via museuminfo@zeelandnet.nl of tijdens de openingsuren via 0117-301200.